Қазақтарда көктемнің басында жылы күндер орнағаннан кейін пайда болатын күрт салқындау бесқонақ деп аталады. Ежелгі аңыз бойынша, бірде бес дос жылы ауа райында қонаққа барады, жолда оларды ауа-райының қолайсыздығы басып алып, далада қайтыс болды. Осыған ұқсас аңыз башқұрттар арасында да бар. Маңғыстау қазақтарының тағы бір аңызы бар, оған сәйкес бұл аймақтарға баяғыда 365 әулие келген, олардың 5-і осы өлкеге қоныстанбай кеткен. Мамандардың пікірінше, бесқонақ – дәстүрлі қазақ күнтізбесіндегі эпагомена (айлық емес күндер). Алғаш рет мұндай қосымша күндер ежелгі Мысыр күнтізбесінде қолданыла бастады, оларда табиғат элементтерін бейнелейтін құдайлар – Осирис, Гор, Сет, Исис және Нефтис – құдайлардың аттары аталады.
Сонымен, бесқонақ – қазақтың дәстүрлі күнтізбесі бойынша 360 күннен тұратын астрономиялық жылға сәйкес келетін жыл соңында 5 күн (кібісе жылда 6 күн) қосылуы. Әдетте, қазіргі күнтізбе бойынша бесқонақ 17-21 наурызда, ал кібісе жылдары 16 наурызда болады. Ол бойынша қазақтар болжам жасады, бесқонақ неғұрлым күшті болса, жаз соғұрлым жылы, жаңбырлы болады. Дәлірек айтсақ, бесқонақтан кейін қазақтар жазғы жайлауға көшуді бастады.
Осы мезгіл-мезгіл қайталанатын табиғи құбылысты түсіну астрономия және жер, аспан, Жұлдыздар және т.б. туралы діни-мифологиялық идеялар туралы терең білімді көрсетеді және жаңа экономикалық кезеңнің басталуының, көшпелі өндірістің табиғи циклінің белгісі болды.
